Płyny niskokrzepnace, jak sama nazwa wskazuje, charakteryzują się niższą od wody temperaturą krzepnięcia. Ponadto charakteryzuje je także wyższa temperatura wrzenia. Wszystko to sprawia, że idealnie nadają się do stosowania we wszelkich instalacjach chłodniczych lub grzewczych, z czego prawdopodobnie najpopularniejszym są chłodnice samochodowe.
Rodzaje płynów niskokrzepnących
Zdecydowana większość produkowanych na świecie płynów niskokrzepnących stanowią produkty na bazie glikoli etylenowych. Stanowią aż ponad 95% całego rynku. Stosowany jest jednak także glikol propylenowy, który jest znacznie mniej toksyczny. Same glikole nie mogą jednak stanowić płynu chłodniczego, gdyż mają silne właściwości korozyjne. Dodaje się do nich odpowiednio dobrane dodatki, które mają na celu zapobiegać korozji, a także stabilizatory, przeciwutleniacze i środki zapobiegające pienieniu.
Obecnie obserwuje się tendencję odchodzenia od glikolu etylenowego na rzecz propylenowego, ze względu na wspomnianą różnice w toksyczności. Niestety wymagają one więcej środków antykorozyjnych oraz – ze względu na brak toksyczności – dodatkowych substancji zapobiegającej rozwojowi drobnoustrojów. Glikol etylenowy zabija je samymi swoimi właściwościami, bez konieczności stosowania zewnętrznych dodatków.
Dawniej płyny niskokrzepnące tworzono na bazie alkoholi i glicerolu. Te pierwsze jednak szybko tracą właściwości, a glicerol jest gorszy od wspomnianych glikoli, więc został przez nie wyparty. Jest niekiedy stosowany jako dodatek do płynów na bazie glikolu etylenowego.
Technologie produkcji płynów niskokrzepnących
Trzy najpopularniejsze technologie produkcji płynów chłodniczych to IAT, OAT i HOAT.
IAT – Inorganic Additive Technology
Płyny wyprodukowane w tej technologii zawierają dodatki nieorganiczne: krzemiany, azotany. Ich wadą jest szybka utrata właściwości – powinno wymieniać się je maksymalnie co 2 lata.
OAT – Organic Acid Technology
W tym przypadku stosowane dodatki są organiczne, co poprawia zdolność przyjmowania i oddawania ciepła. Tego rodzaju płyny zalecane są do nowszych samochodów, a okres ich eksploatacji wynosi nawet do 5 lat.
HOAT – Hybryd Organic Acid Technology
W płynach niskokrzepnących HOAT stosuje się zarówno krzemiany, jak i dodatki organiczne. Stosuje się jako lepszy zamiennik płynów IAT, zwiększając ich właściwości przeciwkorozyjne i wydłużając interwał wymian.
Mieszanie płynów niskokrzepnących
Coraz częściej na opakowaniach producenci zamieszczają informację, że płyny można dowolnie mieszać. Jednak czy jest to prawda? Nie do końca.
Płyny wykonane w tej samej technologii możemy mieszać bez obaw. Z reguły przyjmuje się, że kolor płynu chłodniczego odpowiada jego technologii produkcji. Nie jest to jednak ustalona norma i można spotkać różne przypadki. Sam kolor nie daje nam zatem gwarancji znajomości rodzaju płynu. Jeżeli wiemy co było zalane – nie ma problemu. Jeżeli jednak sugerujemy się kolorem płynu w zbiorniczku wyrównawczym – ryzykujemy.
Problem zaczyna się w przypadku płynów wykonanych w różnych technologiach. Wówczas wszystko zależy od dodatków – czasami nieodpowiednie zmieszanie płynów może pogorszyć jakość zabezpieczenia antykorozyjnego.
Gdzie stosuje się płyny niskokrzepnące
Podstawowym miejscem, znanym praktycznie każdemu, jest układ chłodzenia pojazdów mechanicznych. Dzięki temperaturze krzepnięcia sięgającej nawet -75˚C idealnie spełnia swoją funkcję i może pozostać w układzie nawet w trakcie najbardziej siarczystej zimy.
W praktyce płyny takie stosowane są także w układach klimatyzacji, chłodniczych, grzewczych, solarnych i hydrauliki siłowej. W takich urządzeniach również warto dbać o świeżość płynu. Kiedy się starzeją rośnie temperatura krystalizacji i prędkość korozji materiałów konstrukcyjnych. Z tego powodu często w trakcie czyszczenia układów klimatyzacji należy wykonać wymianę płynu niskokrzepnącego na świeży lub jego regenerację.
Dowiedz się więcej na artbor.pl